Borular sıvıların ya da gazların bir noktadan diğerine taşınmasında kullanılan ara ürünlerdir. Boru imalatı için kullanılan malzemeler çeşitlilik arz etmektedir. Paslanmaz çelik borular, bunlar arasında en önemli ürünlerdir. Sunmuş olduğu avantajlardan dolayı her geçen gün kullanım alanları genişleyen paslanmaz borular, özellikle korozyon dirençleri nedeni ile ön plana çıkmaktadır. Paslanmaz çelik borular sınıflandırılırken kullanılan pek çok ölçüt vardır. Boruların kaynak niteliği, yüzey görünümleri ya da üretimde kullanılan yöntemlere bağlı olarak yapılan sınıflandırmalar hemen her yerde geçerliliğe sahiptir.
Paslanmaz Boru Üretimi
Paslanmaz boru üretiminden kastedilen, paslanmaz çelik borulardır. Son derece dayanıklı ve uzun ömürlü olan paslanmaz çelik boruların temel maddesi hurda metallerdir. Geri dönüştürülebilir metallerin toplanarak eritilmesi ve bir dizi işlemden geçirilmesi ile paslanmaz çelik borular elde edilmektedir. Çelik borulara paslanmazlık özelliğini kazandıran temel element kromdur. Bir karışımın içindeki krom miktarının artması, korozyon direncinin artmasına neden olmaktadır. Ayrıca daha yüksek korozyon direncine sahip borular üretebilmek adına nikelden yararlanılması da yaygın olarak başvurulan bir yöntemdir. Ancak bir çelikte pasa karşı direncin artması yani krom ve nikelin yüksek miktarda kullanılması, o malzemenin şekil almasını zorlaştırmaktadır. Bu yüzden de kullanım amacına göre doğru malzeme seçimi yapılmalıdır. Bu durum göz önünde bulundurularak çelik borular üretilirken farklı kalite sınıflandırmalarına tabi tutulmaktadır. Piyasada en çok kullanılan paslanmaz çelik borular 303, 304 ve 316 kalite paslanmaz çelik borulardır.
İlginizi Çekebilir: Paslanmaz Boru Kullanmanın Faydaları Nelerdir ?
Paslanmaz Boru Özellikleri
Paslanmaz çelik borular 5 temel özelliğe sahiptir. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Korozyon Direnci: Korozyon direnci, paslanmaz çelik seçimindeki en önemli etkendir. Uzun süre kullanılmak istenilen bir paslanmaz çelik boruda korozyon direncinin yüksek olmasına dikkat edilmelidir.
- Mekanik Özellikler: Paslanmaz çelik borularda mekanik özellikler olarak bahsedilen temel olgu, ürünün mekanik açıdan dayanıklı olmasıdır.
- Dövülebilir Olma: Paslanmaz çelik boruların daha rahat kullanılabilmeleri açısından dövülebilir olmaları önemlidir. Normal kullanım için pek gerekli bir özellik olmasa da borunun dövülmüş olması gereken yerlerde bu özellik dikkate alınmalıdır.
- Kaynak Yapılabilirlik: Paslanmaz çelik boruların kaynak ile birbirine eklemlenmesi de önem arz eden bir özellikleridir. Paslanmaz çelik borunun kalitesi ve alaşımına bağlı olarak bu düzey değişiklik göstermektedir.
- İşlenebilir Olma: Paslanmaz çelik boruların son özelliği ise işlenebilmelerdir. İşlenmeye gereksinim duyulmayan alanlar için lazım olmayan bir özelliktir.
İlginizi Çekebilir: Paslanmaz Boru Ölçüleri ve Çeşitleri
Paslanmaz Boru Standartları
Söz konusu paslanmaz çelikler olduğu zaman geçerli olan pek çok standart bulunmaktadır. ASTM standardı, küresel ölçekli tanınırlığı olan ve Türkiye’de de en sık dikkate alınan standartlardan biridir. Buna ek olarak EN standardı da tercih edilebilmektedir. Paslanmaz çelik boruların kaliteli olduğundan emin olabilmek adına bu standartlardan birine uygun olarak üretilmiş olmalarına dikkat edilmelidir.
Paslanmaz Boru Kullanılan Alanlar
Paslanmaz çelik boru ürünleri hem gündelik yaşamda hem de endüstriyel anlamda pek çok yerde kullanılmaktadır. Bu ürünlerin en sık kullanıldığı yer petrokimya tesisleri, petrol boru hatları, doğalgaz boru hatları, içme ve atık su tesisatları, dayanıklı ev aletlerinin üretimidir. Ancak paslanmaz boruların kullanım alanlarını bunlarla sınırlı tutmak olanaklı değildir. Gıda endüstrisinde, endüstriyel mutfaklarda, inşaat sektöründe, otomotiv sektöründe ve daha çok alanda paslanmaz çelik borulardan yararlanılmaktadır.
Paslanmaz Boruların Sunduğu Kolaylıklar
Paslanmaz boruların sunmuş olduğu kolaylıkların başında korozyon direnci gelmektedir. Özellikle korozyona neden olan sıvı ve kimyasal maddelerin yaygın olarak kullanıldığı alanlarda paslanmaz çelik borular sayesinde büyük bir avantaj elde edilmektedir. Kurulan boru hatlarının uzun yıllar boyunca kullanılabilmesine olanak tanıyan paslanmaz çelik borular, bu sayede işletme maliyetlerine de katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte dayanıklı olması, sızdırmaz ve güvenli olması gibi pek çok avantajı da sunmaktadır.
Paslanmaz Boru Fiyatları ve Ölçüleri 2021
Paslanmaz boru fiyatları hakkında net bir rakamdan söz etmek mümkün değildir. Zira bu ürünlerin fiyatlarını etkileyen pek çok etken bulunmaktadır. Bunların başında paslanmaz çelik üretiminde kullanılan çeliğin kalitesi gelmektedir. Ancak paslanmaz çelik boru tercih ederken fiyattan daha çok kaliteye odaklanmak gereklidir. Zira kalitesiz çelik borular, kısa sürede korozyona uğrayarak yenileme ihtiyacı doğurabilmektedir. Ayrıca paslanmaz çelik boru üretiminde kullanılan üretim yöntemi de fiyat üzerinde etkilidir. Dikişli ve dikişsiz borular arasında fiyat farklılıkları bulunmaktadır.