Nipel Nedir ?
Paslanmaz nipel genel olarak, boru bağlantı elemanlarını ve tesisat bağlantılarını kaynaksız bir şekilde birbirine bağlayan malzemeye denir.
Kullanımı oldukça basit ve yaygın olan paslanmaz nipeller zahmetsiz olması ve uzun kullanım ömrü ile oldukça tercih edilmektedir. Bağlantı yapılabilmesi için dıştan dişli olarak tasarlanmıştır. Uç kısımlarına erkek diş adı verilir. İki çeşidi olabilir, bunlar; tek dişli ya da iki tarafı dişli olarak ayrılmaktadır. Bir başka çeşit olarak redüksiyon nipel kullanımı ise borularda ki eşitliği sağlamak için kullanılır. Nipel uzunluğu yaklaşık olarak 5-10 cm arasındadır. Nipel çapları büyüdükçe, uzunlukları da aynı şekilde artmaktadır.
Kullanılacak tesisatın ya da alanın basıncına ve sıcaklığına uygun olacak şekilde nipel tercih edilmelidir. Aksi takdirde, bağlantımız zarar görebilir ve çözümü uzun zaman alacak sorunlar ortaya çıkabilir. Maliyet bakımından zor durumlar yaşanabilir. Nipel ‘lerin bağlanacağı boruların ve bağlantı elemanlarının da aynı tipte dişe sahip olması gerekir. Korozyon direncine sahip olan nipeller, gaz, yağ ve su iletimi yapan boru bağlantı elemanlarında tercih edilir. Çelik olarak, 304 ve 316 türleri tercih edilir. Üretiminde kullanılan malzemeler sadece paslanmaz çelik ile sınırlı değildir. Ek olarak pirinç ve plastik ile üretilen nipel çeşitleri de vardır.
Paslanmaz Nipel Kullanım Alanları Nelerdir ?
- Depo sistemleri ve kazan göstergeleri
- Endüstriyel boru hatlarının bağlantı noktalarında
- Doğalgaz tesisatlarında gaz iletimi amacıyla
- Binaların sus tesisatlarında
- Emniyet vanalarında
Yukarıda sıralanan ve daha birçok boru bağlantı elemanlarının sürekliliğini sağlamak amacıyla kullanım alanları oldukça genişlemektedir. Bina tesisatlarında ve endüstride tercih edildiği için bu tür malzemelerin depreme karşı dayanıklı olması da son derece önem arz eder. Nipeller aynı zamanda depreme karşı dayanıklı oldukları için son derece sağlamlardır.
Paslanmaz Nipel Çeşitleri Nelerdir ?
Paslanmaz nipeller, kullanım alanlarının farklılıklarına uyum sağlamak için birçok çeşit olarak üretilirler. Bu çeşitlerin kendine has özellikleri vardır. Boru bağlantı sistemlerinin sürekliliğini sağlamak amacıyla kullanılırlar
Tek Taraflı Nipel
Tek taraflı Paslanmaz Nipel
Sadece tek tarafında diş vardır. Diş olmayan kısmı kaynak ile boru bağlantı elemanına ya da bir başka malzemeye birleştirilir.
Çift Taraflı Nipel
Çift taraflı Paslanmaz Nipel
Bu nipel çeşiti diğer çeşitlere göre anahtar ile sıkılamamaktadır. İki tarafında diş mevcut olan nipel, iki taraftan da boru bağlantı elemanlarına bağlanabilirler. Boru bağlantı elemanlarının, iç tarafından bağlantı yapılmasına olanak tanırlar.
Redüksiyon Nipel
Redüksiyon Nipel
Redüksiyon nipel, iki farklı boru bağlantı elemanını bozulma yapmadan bağlanmasını sağlar. İki tarafı da erkek dişlidir. İsteğe göre uzunluğu ve ölçüsü arttırılabilir. Uzatma nipel olarakta kullanılabilir.
Altı Köşe Çift Taraflı Nipel
Altı Köşeli Çift Taraflı Nipel
İki tarafında da görüleceği üzere erkek dişler vardır. Ortasında yer alan altıgen bölüm, anahtar ile sıkıştırılma yapılabilmesi için tasarlanmıştır. Dişli ve dişsiz bağlantı elemanlarını birleştirmek için kullanılmaktadır.
Başlıca ve yaygın olarak kullanılan nipel çeşitleri bunlardır. Bu çeşitlerin yanında daha farklı kullanım alanları olan nipeller de mevcuttur.
Bunlar;
- Hortum uçlu nipel
- Paslanmaz hex nipel
olarak ortaya çıkmaktadır.
Paslanmaz Nipel Faydaları
Paslanmaz nipel, genellikle borular arasında kullanılan paslanmaz bir bağlantı elemanıdır. Paslanmaz nipelin birçok farklı faydası bulunur. Bu avantajlar aşağıdaki gibidir.
- Diğer paslanmaz malzemeler gibi birçok alanda kullanılabilir,
- Yüksek sıcaklıklarda dahi tercih edilebilir,
- Yüksek mukavemet gücüne sahiptir,
- Güvenilir bağlantılar oluşturmak için idealdir,
- Basınç değeri oldukça yüksektir,
- Çok yönlü bir malzemedir,
- Lekelenme gibi problemler oluşturmaz,
- Düşük basınçlı uygulamalarda da rahatlıkla kullanılabilir,
- Yüksek kaliteye sahip olan ürünlerdir,
- Doğru nipel tercihini yapmak oldukça kolaydır,
- Kullanım alanına uygun olarak özel üretim yapılabilir,
- Farklı endüstrilerde farklı amaçlar için kullanılabilir,
- Hijyen gerektiren ortamlarda rahatlıkla tercih edilebilir.
Nipel Üretim Aşamaları
Paslanmaz nipeller, paslanmaz çelik ile üretilirler. Paslanmaz çeliğin yapım aşamaları aslında paslanmaz nipelin nasıl oluştuğunu gösterir. Paslanmaz çelik yapım aşamasının ardından verilen şekil sayesinde paslanmaz nipel ortaya çıkar. Çoğu paslanmaz çelik nipel aynı aşamalardan geçer. Paslanmaz çelik üretimi, bir elektrik ark ocağında (EAF) hurda metallerin ve katkı maddelerinin eritilmesiyle başlar. EAF, yüksek güçlü elektrotlar kullanarak erimiş ve akışkan bir karışım oluşturmak için metalleri saatlerce ısıtır. Tam sıcaklıklar, oluşturulan çeliğin derecesine göre değişecektir. Bir sonraki adım karbon içeriği azaltmaktır. Erimiş paslanmaz çelik dökmeden önce, karbon içeriğinin uygun seviyeye kalibrasyonu oldukça önemlidir. Karbonun azaltılmasından sonra, sıcaklık ve kimyanın nihai dengelenmesi ve homojenleştirilmesi meydana gelir. Bu, metalin amaçlanan kalitesi için gereksinimleri karşılamasını ve çeliğin bileşiminin seri boyunca tutarlı olmasını sağlar. Erimiş çelik oluşturulduğunda, dökümhane çeliğin soğutulması ve işlenmesi için kullanılan ilkel şekli oluşturmalıdır. Sipariş edilen kaliteye veya formata bağlı olarak, çelik, istenen görünümü veya karakteristikleri oluşturmak için üretime devam edilir. Bu aşamadan sonra paslanmaz nipel ortaya çıkmış olur. Sıcak ve soğuk haddeleme, tavlama, kireç çözme, kesme ve kaplama gibi işlemler sonrasında üretim tamamlanmış olur. Ortaya çıkan paslanmaz nipel birçok farklı endüstride birçok farklı amaç için kullanılmaya hazırdır. Önemli olan kullanılacak ortama uygun nipeli seçmektir. Doğru nipel seçimi, bağlantıların çok daha kusursuz olmasını sağlayacaktır.
Paslanmaz Nipel Kalite Sınıfları
Paslanmaz nipel için en çok kullanılan kaliteler; 304 ve 316 kalite sınıflarıdır. Bu kalite sınıflarının özellikleri ise aşağıdaki gibidir;
304 Kalite Paslanmaz Çelik: 304 kalite paslanmaz çelik genellikle en yaygın östenitik paslanmaz çelik olarak kabul edilir. Genellikle ağırlıkça yüzde 8 ila 10.5 arasında olan yüksek nikel içeriği ve ağırlıkça yaklaşık yüzde 18 ila 20 arasında yüksek miktarda krom içerir. Diğer ana alaşım elementleri manganez, silikon ve karbonu içerir. Kimyasal bileşimin geri kalanı esas olarak demirdir. Yüksek miktarda krom ve nikel 304 paslanmaz çeliğe mükemmel korozyon direnci sağlar. 304 paslanmaz çeliğin yaygın uygulamaları şunları içerir:
- Buzdolabı ve bulaşık makinesi gibi cihazlar
- Ticari gıda işleme ekipmanları
- Bağlantı Elemanları
- Borular
- Isı eşanjörleri
- Standart karbon çeliği aşındıracak ortamlardaki yapılar.
316 Kalite Paslanmaz Çelik: 304’e benzer şekilde, 316 kalite paslanmaz çelik yüksek miktarda krom ve nikele sahiptir. 316 ayrıca silikon, manganez ve karbon içerir, bileşimin çoğunluğu demirdir. 304 ve 316 paslanmaz çelik arasındaki en büyük fark kimyasal bileşim olup, 316 önemli miktarda molibden içerir; 304’te bulunan eser miktarlara kıyasla tipik olarak ağırlıkça yüzde 2 ila 3’tür. Daha yüksek molibden içeriği, 316 derecesinde daha yüksek korozyon direncine sahip olur. 316 paslanmaz çelik, denizcilik uygulamaları için östenitik paslanmaz çelik seçerken genellikle en uygun seçeneklerden biri olarak kabul edilir. 316 paslanmaz çeliğin diğer yaygın uygulamaları şunlardır:
- Kimyasal işleme ve depolama ekipmanları.
- Rafineri ekipmanları
- Tıbbi cihazlar
- Deniz ortamları, özellikle klorür bulunanlar
Nipel Tercihi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Nipel, borunun her iki ucunda bir erkek boru dişi olan bir bağlantıdır. Pirinç, paslanmaz çelik, karbon, alüminyum ve çok daha fazlası gibi çok çeşitli malzemelerle yapılabilir. Nipel, diğer boruları veya hortumları birbirine bağlamak için kullanılır. Sıhhi tesisat ve diğer endüstrilerde kullanılabilirler. Boru için nipel alırken göz önünde bulundurmanız gereken bazı şeyler vardır. Dikkate alınması gereken ilk şey; malzeme, kalınlık ve çap gibi tüp seçimidir. Daha sonra genel özellikleri bilmeniz gerekir. Sıcaklık, basınç ve güvenlik katsayıları gibi özellikler. Son olarak bilmeniz gereken birkaç şey daha vardır. Dişler, kare kesim, oluklu, eğimli, kıvrık, dikenli veya dikişsiz uç bağlantılarının tipi gibidir.
Nipel Üretiminde Kullanılan Malzemeler
Tesisatlar açısından son derece işlevsel ürünler olan nipellerin üretiminde farklı malzemeler kullanılmaktadır. Bu malzemelerden en çok bilineni çeliktir. Ancak paslanmaz niteliği olmayan düz çeliklerden imal edilen nipeller, korozyona karşı dayanıklı değildir. Bu tür nipeller, tahrik gücü yüksek olmayan sıradan sıvılarla bile uzun süre temas halinde kaldıkları zaman paslanma gösterebilirler. Pirinç kullanılarak imal edilen nipeller de mevcuttur. Bunlar son derece sağlam olmasına karşın, korozyon konusunda yeterli olduklarını söylemek mümkün değildir. Plastik malzemeden üretilen nipeller ise paslanma sorunu yaşamamalarına rağmen dayanıksızdırlar ve yıpranabilirler. Nipel üretiminde kullanılan en doğru malzeme paslanmaz çeliktir. Nikel ve krom ile zenginleştirilerek üretilen paslanmaz çelik nipeller, hem sağlamlık hem de korozyon direnci açısından avantajlıdır.
Paslanmaz Nipel Malzemeleri ve Özellikleri
Paslanmaz çelikten imal edilen nipeller, farklı kullanım amaçlarına göre değişik şekillerde üretilmektedir ve üretimi yapılan her şeklin de kendine özgü bir özelliği vardır. Bunlar arasında tek taraflı olan nipellerin bir tarafı kaynatma yoluyla; diğer tarafı da dişliler aracılığıyla tesisatın devamını sağlar. Tek taraflı nipeller genellikle kazanlarda kullanılır. Çift taraflı nipellerde ise bir taraftan gelen ve devam etmesi gereken iki farklı borunun birbirine bağlanmaları söz konusudur.
Bir yazımızın daha sonuna geldik. Bu yazımızda sizlere Nipel çeşitlerini, kullanım alanlarını ve paslanmaz nipel tanımını genel olarak aktarmaya çalıştık. Umarız, verdiğimiz bilgiler sizlere yarar sağlamıştır. Enerji Paslanmaz ailesi olarak paslanmaz ürünleri hakkında aklınıza takılan her konuda yanınızdayız. İhtiyacınız olan her türlü paslanmaz ürününde, sizlere elimizden geldiğince destek sağlayabiliriz. İletişim bölümünden bizlere ulaşabilir, dilerseniz telefon ile arayabilirsiniz. Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere, sağlıkla kalın!
Plastik yerine paslanmaz çelik nipel tercih edilmeli?